سیستم مدیریت محتوا یک برنامه نرم‌افزاری است که به افراد یا کسب‌و‌کارها اجازه می‌‌دهد تا به‌راحتی سرویس‌های خود را ایجاد کنند و محتواهایشان را در معرض دید عموم قرار دهند. CMS فرآیند ایجاد و نگهداری وب‌سایت را ساده کرده و به شما ‌امکان می‌‌دهد تا بدون نیاز به دانش فنی، در بخش تولید و مدیریت محتوای وب‌سایت خود تمرکز کنید.

CMSها مزیت‌های فراوانی را ارایه می‌‌دهند که می‌‌تواند شیوه‌ی مدیریت کسب‌وکارتان را در فضای آنلاین متحول کند. اگر صاحب کسب‌و‌کاری کوچک یا تولیدکننده محتوا یا بازاریاب حرفه‌ای هستید، درک قدرت سیستم‌های مدیریت محتوا به شما کمک می‌کند تا در کم‌ترین زمان بتوانید بهترین سرویس را راه‌اندازی کنید. در این مطلب از بلاگ ابر آروان، پس از پاسخ به سوال CMS چیست؟ محبوب‌ترین سیستم‌های مدیریت محتوا مانند وردپرس، جوملا، دروپال را معرفی می‌کنیم.

 

CMS چیست؟ 

ابتدا به این سوال پاسخ می‌دهیم که CMS چیست و مخفف چه عبارتی است. CMS کوتاه‌شده‌ی عبارت Content Management System به معنای سیستم مدیریت محتوا است.

سیستم مدیریت محتوا مانند یک جعبه ابزار همه‌کاره و دیجیتال، کار ساخت و مدیریت وب‌سایت را بدون نیاز به دانش برنامه‌نویسی امکان‌پذیر می‌‌کند. به‌عبارت ساده‌تر CMS به شما امکان می‌دهد تا بدون نیاز به نوشتن کدهای پیچیده، وب‌سایت خود را توسعه دهید و به‌راحتی محتواهای مختلف را منتشر کنید.

سیستم مدیریت محتوا را به‌عنوان یک رابط کاربرپسند در نظر بگیرید که به‌وسیله آن می‌توانید متن‌ها، تصاویر، ویدیوها و سایر عناصر محتوایی را به‌آسانی به وب‌سایت‌تان اضافه کرده یا به‌روز کنید. در حالت کلی، یک CMS قالب‌ها و طرح‌های از پیش ساخته‌شده‌ای را با امکان اضافه کردن تنظیمات سفارشی در اختیارتان قرار می‌‌دهد.

هم‌چنین، در یک CMS، شما آزادی و انعطاف‌پذیری لازم را دارید تا محتوای وب‌سایت خود را به شیوه‌ای ساختاریافته (نسبت به سلیقه‌ی خودتان) مدیریت کنید. سیستم‌های مدیریت محتوا ویژگی‌هایی مانند دسته‌بندی محتوا، برچسب‌گذاری و قابلیت‌ جست‌وجو را ارایه می‌‌دهند.

 

سیستم‌های مدیریت محتوا چند نوع هستند؟

امروزه انواع مختلفی از سیستم‌های مدیریت محتوا یا همان CMS در دسترس کسب‌وکارها هستند و هر کدام ویژگی‌ها‌ی منحصر‌به‌فرد خود را دارند و برای هدف خاصی ایجاد شده‌اند. در ادامه چند نوع از رایج‌ترین CMS‌ها را بررسی می‌‌کنیم.

 

 

  • سیستم‌ مدیریت محتوا رایج / Traditional CMS

پلتفرم‌های CMS سنتی (که ما این‌جا آن را CMSهای رایج می‌نامیم) برای مدیریت و انتشار محتوا در وب‌سایت‌ها طراحی شده‌اند. آن‌ها مزیت‌هایی مانند ایجاد محتوا، ویرایش و انتشار را به‌همراه مدیریت کاربران و گزینه‌های شخصی‌سازی اولیه ارایه می‌‌دهند. برخی از محبوب‌ترین CMS‌های رایج به‌نام‌های وردپرس (WordPress)، جوملا (Joomla) و دروپال (Drupal) امروزه مورد استفاده تعداد زیادی از کاربران قرار می‌گیرند.

 

  • سیستم مدیریت محتوا بدون رابط کاربری / Headless CMS

Headless CMS محتوا را با استفاده از رابط برنامه‌نویسی RESTful API ایجاد و مدیریت می‌کند و به شما امکان می‌دهد تا با آزادی عمل محتوا یا داده‌های خود را به پلتفرم‌ها و دستگاه‌های مختلف دیگر مانند وب‌سایت‌ها، اپلیکیشن‌های تلفن همراه یا دستگاه‌های IoT ارسال کنید. Contentful ،Strapi و Prismic برخی از محبوب‌ترین CMSهای Headless هستند.

 

  • سیستم مدیریت محتوا فروشگاهی / E-commerce CMS

سیستم‌های مدیریت محتوای فروشگاهی یا تجارت الکترونیک، به‌طور خاص برای ساخت و مدیریت فروشگاه‌های آنلاین طراحی شده‌اند. آن‌ها امکاناتی مانند مدیریت محصول، کنترل موجودی، یکپارچه‌سازی پرداخت و پردازش سفارش را ارایه می‌‌دهند. CMSهایی مانند Shopify و WooCommerce (ووکامرس در قالب پلاگین روی وردپرس نصب و فعال می‌‌شود) امروزه مورد استفاده بسیاری از فروشگاه‌های آنلاین قرار می‌گیرد.

   

  • سیستم مدیریت محتوا بلاگ‌ / Blogging CMS

CMSهای بلاگ‌نویسی، بر ایجاد و مدیریت محتوای متنی تمرکز دارند. آن‌ها معمولن با ارایه‌ی ویژگی‌هایی مانند ایجاد پست وبلاگ، مدیریت نظرات، برچسب‌گذاری و ادغام پست‌ها با شبکه‌های اجتماعی، کار را برای وبلاگ‌نویس‌ها راحت‌تر می‌کنند. WordPress و Ghost گزینه‌های محبوبی از سیستم مدیریت محتوای بلاگ‌ هستند.

 

  • سیستم مدیریت محتوا اسناد / Document Management CMS

این CMSها، برای مدیریت حجم بالایی از اسناد و فایل‌ها طراحی شده‌اند. آن‌ها ویژگی‌هایی را برای ذخیره‌سازی اسناد، کنترل نسخه، همکاری و کنترل دسترسی به اسناد ارایه می‌‌دهند. از بهترین سیستم‌های مدیریت محتوای اسناد، می‌توان به SharePoint و Documentum اشاره کرد.

 

  • سیستم مدیریت محتوا آموزش / LMS CMS

Learning Management System یا پلتفرم‌های LMS برای ایجاد و مدیریت دوره‌های آموزشی و یادگیری آنلاین طراحی شده‌اند. آن‌ها ویژگی‌هایی مانند ایجاد دوره، ثبت‌نام دانش‌آموزان یا دانشجویان، برگزاری آزمون‌ها، ارزیابی‌ها و پیگیری پیشرفت را ارایه می‌‌دهند و بهترین انتخاب برای دانشگاه‌ها یا مراکز آموزش آنلاین هستند. Moodle و Canvas از موفق‌ترین سیستم‌های مدیریت محتوای آموزشی هستند.

 

کدام CMS برای کسب‌وکار شما مناسب است؟

حال که پاسخ سوال CMS چیست را توضیح دادیم، بهتر است مناسب‌ترین سیستم مدیریت محتوا را برای کسب‌وکارهای آنلاین معرفی کنیم. شما باید قبل از انتخاب CMS شرایط و نیازهای متفاوت کسب‌وکار خود را ارزیابی کرده و به‌تناسب بودجه، میزان تخصص فنی و مقیاس خدمات‌تان بهترین CMS را انتخاب کنید. فراموش نکنید که بهترین CMS برای کسب‌وکار شما سیستمی است که بتواند در کم‌ترین زمان بخش بزرگی از نیازهایتان را برطرف کند. در ادامه برخی از محبوب‌ترین و کاربردی‌ترین CMSهای دنیای وب را معرفی می‌کنیم.

 

وردپرس

وردپرس یک CMS بسیار محبوب و کاربرپسند است و با ارایه‌ی امکانات و ویژگی‌های بی‌نظیر می‌تواند بسیاری از فرآیندهای پیچیده و زمان‌بر [در توسعه‌ی وب‌سایت] را با کم‌ترین هزینه و بالاترین سرعت انجام دهد. این پلتفرم انعطاف و امکان شخصی‌سازی بالایی دارد و برای ایجاد و مدیریت انواع مختلف وب‌سایت‌ مانند وبلاگ‌ها، وب‌سایت‌های تجاری و فروشگاه‌های اینترنتی بهترین گزینه است.

قالب‌ها، افزونه‌ها (Plugins) و کتابخانه‌های گسترده و به‌روز نقطه‌ی قوت وردپرس هستند و از این طریق به کاربران امکان می‌دهد تا بدون دانش برنامه‌نویسی، مناسب‌ترین و بهترین وب‌سایت را طراحی و مدیریت کنند. هم‌چنین، بهتر است بدانید که وردپرس یک CMS متن‌باز است و امروزه تعداد زیادی از توسعه‌دهندگان به‌شکل داوطلبانه ویژگی‌های مختلفی را به آن اضافه می‌کنند.

جوملا

جوملا یکی دیگر از CMSهای متن‌باز و محبوب است و به‌دلیل چارچوب قوی و ویژگی‌های پیشرفته‌اش مورد استفاده قرار می‌گیرد. جوملا سطح متعادلی بین انعطاف‌پذیری و کاربرپسندی ایجاد می‌‌کند و برای کسب‌وکارهای متوسط تا بزرگ یا سازمان‌هایی با الزامات مدیریت محتوای پیچیده، مناسب است. Joomla به کاربران اجازه می‌‌دهد تا انواع مختلفی از وب‌سایت‌ها را بسازند.

مدیریت حجم زیادی از محتوا و پشتیبانی از ویژگی‌های پیشرفته برای سامان‌دهی کاربران، نقطه‌ی قوت جوملا است. ساختار سلسله‌مراتبی جوملا که برای سازمان‌دهی محتوا استفاده می‌شود کاربران را قادر می‌سازد که دسته‌ها و برچسب‌های چندسطحی ایجاد کنند. هم‌چنین، مجموعه‌ای غنی از افزونه‌ها، قالب‌ها و ماژول‌ها را ارایه می‌دهد و این‌گونه کاربران می‌توانند عملکرد و ظاهر وب‌سایت خود را بهبود ببخشند. 

دروپال

دروپال یک سیستم مدیریت محتوا قدرتمند و منعطف است که به‌دلیل مقیاس‌پذیری، امنیت و قابلیت سفارشی‌سازی شناخته می‌شود. کاربران Drupal با استفاده از این CMS می‌توانند به‌راحتی ساختارهای محتوای سفارشی‌شده‌ را ایجاد کنند. 

دروپال بسیار مقیاس‌پذیر است و به‌همین‌دلیل همیشه مورد استقبال وب‌سایت‌های پربازدید قرار می‌گیرد. این CMS با به‌روزرسانی‌های منظم و استفاده از پروتکل‌های کنترل مجوز قوی، یکی از امن‌ترین CMSهای دنیای امروز است. کاربران Drupal می‌توانند از طریق ماژول‌ها و قالب‌ها به طیف گسترده‌ای از تنظیمات سفارشی‌سازی‌شده دسترسی داشته باشند و بنابر نیازهای خود وب‌سایت‌های مختلفی را طراحی کنند.

 

به یاد داشته باشید، معرفی بهترین CMS بدون در نظر گرفتن شرایط منحصربه‌فرد هر مجموعه یا کسب‌وکار امکان‌پذیر نیست. انتخاب بهترین CMS برای کسب‌وکارتان، به نیازهای خاص شما بستگی دارد، بنابراین ارزیابی ویژگی‌ها، پشتیبانی، مقیاس‌پذیری و هزینه‌ی CMS، قبل از تصمیم‌گیری بسیار مهم است.

کنترل‌پنل‌ها چه نقشی در عملکرد CMSها دارند؟

امروزه بسیاری از کاربران سیستم‌های مدیریت محتوا، با استفاده از کنترل‌پنل‌های کاربردی وب، CMS موردنظرشان را در زیرساخت‌های متنوع مانند هاست اشتراکی، سرور مجازی، سرور ابری و … نصب و راه‌اندازی می‌کنند. دو کنترل‌پنل میزبانی وب محبوب یعنی cPanel و DirectAdmin، نقش مهمی‌ در ساده‌سازی وظایف مدیریت وب‌سایت دارند. این کنترل‌پنل‌ها، سیستم‌ مدیریت محتوا نیستند و بیش‌تر در ارتباط با CMSها، برای ساده‌سازی فرآیند مدیریت وب‌سایت استفاده می‌‌شوند.

 

سی‌پنل

cPanel یک کنترل‌پنل میزبانی وب است که برای مدیریت بخش‌های مختلف سرور و وب‌سایت امکانات کاربردی و مفیدی را ارایه می‌دهد. شما با استفاده از cPanel، می‌‌توانید به‌آسانی فایل‌های وب‌سایت، پایگاه‌های داده، حساب‌های ایمیل، دامنه‌ها و تنظیمات امنیتی خود را مدیریت کنید.

سی پنل معمولن در کنار CMSها برای ساده‌سازی مدیریت هاست (زیرساخت) استفاده می‌‌شود و ویژگی‌هایی مانند ایجاد حساب‌های FTP، مدیریت تنظیمات DNS، پیکربندی و پشتیبان‌گیری سرور و موارد دیگر را ارایه می‌‌دهد. 

دایرکت ادمین

DirectAdmin یکی دیگر از کنترل‌پنل‌های میزبانی وب است که عملکردی مشابه سی‌پنل را ارایه می‌‌دهد. دایرکت ادمین مانند همتای خود یک رابط کاربری ساده دارد و  برای مدیریت حساب‌های میزبانی وب، دامنه‌ها، ایمیل‌ها و پایگاه‌های‌داده گزینه‌ای به‌صرفه و محبوب است. این کنترل‌پنل وظایف مدیریت میزبانی را ساده می‌کند و به شما امکان می‌‌دهد تا بدون محدودیت تنظیمات مدنظرتان را هنگام توسعه‌ی وب‌سایت اعمال کنید.

 

قبل از انتخاب CMS نکات زیر را در نظر بگیرید:

حال که می‌دانید CMS چیست و چه کاربردی دارد، وقت آن است که مناسب‌ترین سیستم مدیریت محتوا را برای کسب‌وکار خود انتخاب کنید. همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، برای انتخاب بهترین CMS، باید شرایط و نوع نیازهای کسب‌وکارتان را به‌شکل دقیق ارزیابی کنید و با در نظر گرفتن میزان دانش فنی خود و احتمال رشد امکانات وب‌سایت‌تان، بهترین و مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنید. در ادامه برخی از مهم‌ترین معیارهای موثر در انتخاب CMS را شرح می‌دهیم.

 

تشخیص هدف و نیاز: اهداف کسب‌وکارتان و نوع محتوایی که قصد دارید ارایه دهید را مشخص کنید. چراکه هر سطح از سفارشی‌سازی تنظیمات در فرآیند طراحی وب‌سایت ممکن است با یک CMS خاص قابل انجام [باشد] نباشد.

استفاده آسان: کاربرپسند و ساده بودن CMS عامل بسیار مهمی است که شما در فرآیند توسعه‌ی سرویس به آن نیاز خواهید داشت. یک رابط کاربری ساده و زیبا [و کارآمد] به تیم شما کمک می‌کند تا بتوانید با سرعت بالا سرویس مدنظر خود را طراحی و مدیریت کنید.

انعطاف‌پذیری: انعطاف‌پذیری CMS را از نظر طراحی و عملکرد ارزیابی کنید. به‌دنبال گزینه‌های سفارشی‌سازی مانند تم‌ها، قالب‌ها و افزونه‌ها باشید تا مطمین شوید که می‌‌توانید CMS را با برند و الزامات منحصربه‌فرد کسب‌وکارتان تغییر دهید.

امنیت: امنیت برای محافظت از داده‌های کسب‌وکار یا وب‌سایت شما بسیار مهم است. پس باید به‌دنبال گزینه‌ای باشید که پیشینه‌ای قوی در امنیت دارد و به‌طور منظم به‌روزرسانی‌های افزایش امنیت را منتشر می‌کند.

پشتیبانی: میزان پشتیبانی موجود برای CMS را در نظر بگیرید. بهتر است سیستمی را انتخاب کنید که دست‌کم یک انجمن فعال یا مستندات رسمی و قابل اعتماد برای رفع مشکلات مختلف داشته باشد؛ تا هنگام بروز خطاها بتوانید آن‌ها را به‌سرعت برطرف کنید.

امکان یکپارچه‌سازی: توانایی CMS برای ادغام شدن با ابزارها و سایر سیستم‌ها را بررسی کنید و مطمین شوید که هنگام توسعه‌ی کسب‌وکار خود به‌راحتی می‌توانید با پلتفرم‌های مختلف تجارت الکترونیک هم‌گام شوید. یکپارچه‌سازی بخش‌های مختلف می‌تواند گردش کار را ساده کرده و بهره‌وری سرویس‌تان را افزایش دهد.

هزینه: هزینه‌ی کلی پیاده‌سازی و نگهداری CMS را در نظر بگیرید. عواملی مانند هزینه‌‌ی لازم برای مجوزها، توسعه، الزامات میزبانی و تعمیر و نگهداری مستمر را بررسی کنید و مطمین شوید که با بودجه‌ی شما مطابقت دارد.

 

جمع‌بندی

درک مفهوم سیستم مدیریت محتوا (CMS) و انتخاب مناسب‌ترین گزینه برای توسعه‌ی سرویس، برای عملکرد دقیق یک کسب‌وکار بسیار مهم است. CMSهایی مانند وردپرس، جوملا و دروپال ویژگی‌ها و قابلیت‌های مختلفی را متناسب با نیازهای متفاوت ارایه می‌‌دهند. فراموش نکنید که وب‌سایت شما مهم‌ترین دارایی کسب‌وکارتان است و انتخاب CMS مناسب در کنار سرویس میزبانی قدرتمند مانند سرور ابری آروان می‌تواند خدمات یا کسب‌وکار شما را به‌سرعت در مسیر رشد قرار دهد.