هر روز حجم زیادی از اطلاعات شخصی و کاری ما روی دستگاه‌های دیجیتال ذخیره میشود. اما آیا تا به حال فکر کرده‌اید که اگر به هر دلیلی اطلاعات مهم شما از دست برود، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ شاید ویروسی شدن سیستم، خرابی سخت‌افزار یا حتا یک اشتباه ساده، تهدیدی جدی برای امنیت اطلاعات شما باشد.
استراتژی‌های پشتیبانگیری و انتخاب بهترین روش‌ها می‌تواند تضمین کند که در صورت بروز مشکلات، داده‌های شما قابل بازیابی باشند. در این مقاله، به شما خواهیم گفت که بک آپ چیست و چگونه می‌توانید از انواع بک آپ برای محافظت از داده‌هایتان استفاده کنید. برای آشنایی با روش‌های مختلف بک آپ گیری و مزایای آن، همراه ما باشید.
بک آپ چیست؟
دادهها را مانند گنجینه‌ای ارزشمند تصور کنید؛ گنجی که بدون محافظت ممکن است به راحتی از دست برود. بک آپ دقیقن همان سپری است که از وقوع چنین اتفاقی جلوگیری می‌کند. در واقع، بک آپ به فرایند تهیه نسخه‌ای از دادهها و اطلاعات مهم گفته میشود که در صورت بروز مشکلاتی مانند خرابی سیستم، ویروس یا اشتباهات انسانی، بتوان آنها را بازیابی کرد. این نسخه‌ها معمولن در مکانی متفاوت از محل اصلی ذخیره‌سازی دادهها نگه‌داری می‌شوند تا در مواقع ضروری، دادهها به‌راحتی قابل دسترسی باشند.
در دنیای امروز، اهمیت بک آپ برای هر کسب‌وکار یا فردی که داده‌های حیاتی دارد، انکارناپذیر است. با استفاده از روش‌های درست پشتیبانگیری، می‌توان از خطرات از دست دادن اطلاعات جلوگیری کرده و از بروز مشکلات جدی مانند از دست رفتن اطلاعات مهم یا اختلال در روند کاری جلوگیری کرد. در ادامه، به بررسی اهمیت بک آپ گیری و راه‌کارهای مناسب برای انتخاب بهترین نوع بک آپ خواهیم پرداخت.
چرا بک آپ گیری از دادهها اهمیت دارد؟
بک آپ گیری از دادهها یکی از ضروری‌ترین اقداماتی است که هر فرد یا سازمان باید برای حفاظت از اطلاعات خود انجام دهد. در دنیای دیجیتال امروز، اهمیت دادهها قلب تپنده‌ی بسیاری از کسبوکارها و پروژه‌ها هستند. از این رو، از دست دادن اطلاعات می‌تواند به مشکلات بزرگی منجر شود. اما چرا این کار این‌قدر اهمیت دارد؟
1. حفاظت در برابر از دست رفتن دادهها
تهدیداتی مانند ویروس‌ها یا اشتباهات انسانی ممکن است باعث از دست رفتن اطلاعات شوند. بک آپ گیری کمک می‌کند تا در صورت بروز مشکل، دادهها قابل بازیابی باشند.
2. پشتیبانی از فرایندهای تجاری
برای کسبوکارها، از دست دادن دادهها می‌تواند فروش را مختل کند. با داشتن نسخه پشتیبان، فرایندها سریعن بازیابی می‌شوند و تاثیرات منفی به حداقل می‌رسد.
3. بازیابی اطلاعات پس از فاجعه
در صورت خرابی سیستم یا حملات سایبری، بک آپ این امکان را فراهم می‌کند که دادهها به سرعت بازیابی شوند.
4. احساس امنیت و آرامش خاطر
داشتن سیستم بک آپ خودکار به شما اطمینان میدهد که در صورت بروز مشکل، دادهها همیشه در دسترس خواهند بود.
5. مقابله با اشتباهات انسانی
گاهی اوقات فایل‌ها به اشتباه حذف می‌شوند. بک آپ به شما امکان میدهد تا از اشتباهات خود بازگردید و دادهها را بازیابی کنید.
در مجموع، بک آپ گیری یک اقدام پیش‌گیرانه است که از دادهها محافظت کرده و در مواقع بحرانی به شما کمک می‌کند.
انواع بک آپ گیری و انتخاب بهترین روش
برای پشتیبانگیری از دادهها روش‌های مختلفی وجود دارد که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب بهترین روش بستگی به نیاز شما، نوع دادهها و منابع در دسترس دارد. در اینجا به معرفی انواع مختلف بک آپ و ویژگی‌های آنها می‌پردازیم.
1. بک آپ کامل (Full Backup)
در این روش، از تمام دادهها و فایل‌ها نسخه پشتیبان تهیه میشود. این روش ساده‌ترین و کامل‌ترین نوع بک آپ گیری است، اما زمان‌بر و فضای ذخیره‌سازی زیادی را می‌طلبد. معمولن برای شروع یک استراتژی پشتیبانگیری از این روش استفاده میشود.
2. بک آپ افزایشی (Incremental Backup)
در این روش فقط تغییرات و فایل‌هایی که از آخرین پشتیبان تغییر کرده‌اند، ذخیره می‌شوند. این روش فضای ذخیره‌سازی کم‌تری نیاز دارد و سریع‌تر از بک آپ کامل است. اما بازیابی دادهها ممکن است زمان بیش‌تری ببرد زیرا باید تمامی پشتیبان‌های افزایشی از آخرین بک آپ کامل را بازیابی کرد.
3. بک آپ تفاضلی (Differential Backup)
در این روش، تغییرات ایجاد شده از آخرین بک آپ کامل ذخیره میشود. برخلاف بک آپ افزایشی که فقط فایل‌های تغییر یافته از آخرین پشتیبان را ذخیره می‌کند، بک آپ تفاضلی شامل تمام تغییرات از آخرین پشتیبان کامل است. این روش فضای ذخیره‌سازی بیش‌تری نسبت به بک آپ افزایشی نیاز دارد، اما بازیابی دادهها سریع‌تر است.
روش‌های ذخیره‌سازی بک آپ محلی یا ابری چیست؟
بک آپ گیری می‌تواند به روش‌های مختلفی انجام شود، از جمله بک آپ ابری که به کمک فضای ذخیره‌سازی آنلاین، امکان نگه‌داری امن دادهها را فراهم می‌کند و بک آپ محلی که در آن دادهها روی دستگاه‌های فیزیکی مانند هارد دیسک‌ها یا دیسک‌های ذخیره‌سازی دیگر پشتیبانگیری می‌شوند.
انتخاب محل ذخیره‌سازی دادهها یکی از تصمیمات اساسی در فرآیند بک آپ گیری است. این انتخاب می‌تواند تاثیر مستقیمی بر امنیت، دسترسی و پایداری اطلاعات شما داشته باشد. در ادامه، دو روش اصلی ذخیره‌سازی بک آپ یعنی بک آپ محلی و بک آپ ابری را بررسی می‌کنیم.
1. بک آپ ابری (Cloud Backup)
در بک آپ ابری، دادهها به‌شکل آنلاین و در فضای ابری ذخیره می‌شوند. این روش مزایای زیادی دارد؛ از جمله قابلیت دسترسی به دادهها از هر مکان و در هر زمانی، امنیت بالا و امکان بازیابی سریع اطلاعات. برای سازمان‌ها و افرادی که به دنبال حفاظت از دادهها در مقابل بلایای طبیعی یا مشکلات سخت‌افزاری هستند، بک آپ ابری یک انتخاب عالی است.
فرض کنید تمامی فایل‌های کاری و داده‌های شما به‌شکل ایمن در هاست بکاپ آروان‌کلاد ذخیره شده است. حال اگر لپ‌تاپ شما خراب شود یا حتا در مسافرت به فایل‌های خود نیاز داشته باشید، تنها با ورود به حساب کاربری خود می‌توانید به دادهها دسترسی پیدا کنید. اما فرآیند گرفتن بک آپ از هاست چگونه است؟ برای راهنمایی قدم‌به‌قدم و آگاهی از نکات کلیدی آن، به مقاله چگونه از هاست بکاپ بگیریم مراجعه کنید.
2. بک آپ محلی (Local Backup)
تصور کنید یک هارد اکسترنال به کامپیوتر خود متصل کرده‌اید و به‌شکل روزانه یا هفتگی تمامی فایل‌های کاری و شخصی خود را روی آن کپی می‌کنید. این روش سریع و آسان است و به‌ویژه برای داده‌هایی که به‌طور مرتب به آنها نیاز دارید، بسیار کاربردی خواهد بود. در این روش، دادهها روی دستگاه‌های ذخیره‌سازی محلی مانند هارد دیسک‌ها یا سرورهای داخلی ذخیره می‌شوند. این روش مزیت سرعت بالای بازیابی و دسترسی مستقیم به دادهها را دارد، اما در برابر خطراتی مانند سرقت یا خرابی سخت‌افزار آسیب‌پذیر است.
آشنایی با نرم‌افزارهای بک آپ گیری
برای انجام صحیح بک آپ گیری از دادهها، استفاده از نرم‌افزارهای بک آپ می‌تواند به شما کمک کند تا این فرآیند را به‌شکل خودکار، منظم و بدون مشکل انجام دهید. این نرم‌افزارها امکانات مختلفی برای پشتیبانگیری از دادهها فراهم می‌کنند. در ادامه، با برخی از محبوب‌ترین نرم‌افزارهای بک آپ گیری آشنا خواهیم شد:
1. Arvancloud Object Storage
فضای ابری آروان‌کلاد، دادهها را به‌شکل امن و مقیاس‌پذیر ذخیره کرده و از ویژگی‌هایی مانند نسخه نگاری و مدیریت چرخه عمر برای جلوگیری از از دست رفتن اطلاعات و خطاهای انسانی بهره می‌برد.
انتخاب بهترین نرم‌افزار بک آپ بستگی به نیازهای شما دارد. اگر به دنبال یک راه‌حل ساده و مقرون به صرفه برای پشتیبانگیری ابری هستید، سرویس‌هایی مانند Backblaze ،Google Drive و فضای ابری آروان‌کلاد می‌توانند گزینه‌های خوبی باشند. اگر نیاز به امکانات پیشرفته‌تری برای بک آپ گیری محلی یا بک آپ خودکار دارید، نرم‌افزارهایی مانند Acronis True Image یا Macrium Reflect بهتر خواهند بود.
2. Acronis True Image
نرم‌افزار قدرت‌مند برای بک آپ کامل و افزایشی از سیستم‌عامل و فایل‌ها. از بک آپ ابری و محلی پشتیبانی کرده و قابلیت بک آپ خودکار دارد.
3. Macrium Reflect
مناسب برای کاربران حرفه‌ای ویندوز. از بک آپ افزایشی و تفاضلی پشتیبانی می‌کند و برای ریکاوری سریع دادهها کاربردی است.
4. EaseUS Todo Backup
نرم‌افزار ساده و کاربرپسند برای بک آپ ابری و محلی. گزینه مناسبی برای کاربران خانگی و کسب‌وکارهای کوچک با قابلیت بک آپ خودکار.
5. Veeam Backup & Replication
مخصوص کسب‌وکارهای بزرگ و محیط‌های مجازی. از بک آپ ابری و محلی پشتیبانی کرده و امکان ریکاوری سریع دادهها را فراهم می‌کند.
6. Backblaze
بک آپ ابری ساده و مقرون به صرفه. پشتیبانگیری خودکار از فایل‌ها با ذخیره‌سازی نامحدود و بازیابی آسان دادهها.
7. Google Drive / Dropbox
سرویسهای بک آپ ابری برای ذخیره‌سازی فایل‌ها و دسترسی از هر مکان. مناسب برای پشتیبانگیری از فایل‌های خاص.
8. CrashPlan
بک آپ ابری برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط. پشتیبانگیری خودکار و بازیابی آسان دادهها.
بک آپ خودکار چیست؟
این نوع بک آپ گیری به‌شکل خودکار و بر اساس زمان‌بندی مشخص انجام میشود. با استفاده از نرم‌افزارهای بک آپ خودکار، شما می‌توانید از داده‌هایتان به‌طور منظم و بدون دخالت دستی پشتیبان تهیه کنید. به این ترتیب، دیگر نگران فراموش کردن پشتیبانگیری دستی نخواهید بود. برای مثال، می‌توانید تنظیم کنید که هر شب فایل‌های کاری‌تان به‌شکل خودکار در یک هاست بکاپ ابری ذخیره شوند. این روش برای اطمینان از پشتیبانگیری منظم و جلوگیری از فراموشی انجام فرایند پشتیبانگیری بسیار مفید است.
بک آپ خودکار ابری به‌ویژه برای افرادی که داده‌های زیادی دارند یا به امنیت اطلاعات خود اهمیت می‌دهند، یک انتخاب ایده‌آل است. با این روش، حتا اگر دسترسی به دستگاه‌های فیزیکی خود نداشته باشید، می‌توانید به نسخه‌های پشتیبان خود از هر مکانی دسترسی پیدا کنید.
ریکاوری داده چیست؟
ریکاوری داده یا بازیابی اطلاعات، فرآیندی است که در مواقعی مانند خرابی سیستم، حذف تصادفی اطلاعات یا حملات سایبری، به شما امکان بازگردانی سریع داده‌های حیاتی را میدهد. در این فرایند، با استفاده از ابزارهای خاص یا نرم‌افزارهای ریکاوری داده، اطلاعات از هارد دیسک‌ها، دیسک‌های SSD، سرورها یا حتا فضای ابری بازگردانی می‌شوند.
برای بسیاری از کسبوکارها و افراد، از دست دادن دادهها می‌تواند تبعات جدی و گاهی جبران‌ناپذیری به‌دنبال داشته باشد. به همین دلیل، ریکاوری داده به یک بخش حیاتی از هر استراتژی پشتیبانگیری تبدیل شده است. در صورتی که دادهها بر اثر مشکلات فنی یا خرابی سخت‌افزاری از دست بروند، امکان بازیابی آنها از نسخه‌های پشتیبان یا با استفاده از نرم‌افزارهای ریکاوری داده می‌تواند از خسارات مالی و زمانی جلوگیری کند.
چقدر فضا برای بک آپ گیری نیاز داریم؟
مقدار فضایی که برای بک آپ گیری نیاز دارید، به چند عامل بستگی دارد که باید آنها را در نظر بگیرید. این عوامل می‌توانند شامل حجم دادهها، نوع روش بک آپ گیری و نحوه مدیریت دادهها باشند.
در اینجا به برخی از مهم‌ترین فاکتورهای موثر بر میزان فضای مورد نیاز برای پشتیبانگیری پرداخته میشود:
حجم دادهها
اولین و مهم‌ترین عامل، حجم داده‌هایی است که قصد دارید پشتیبانگیری کنید. اگر داده‌های شما شامل فایل‌های تصویری، ویدیویی یا داده‌های حجیم مانند پایگاه‌های داده باشد، طبیعتن فضای بیش‌تری برای بک آپ نیاز خواهید داشت.
نوع روش پشتیبانگیری
نوع بک آپی که انتخاب می‌کنید نیز تاثیر زیادی بر نیاز به فضای ذخیره‌سازی دارد. در روش بک آپ کامل، تمام دادهها ذخیره می‌شوند، بنابراین به فضای بیش‌تری نیاز خواهید داشت. در مقابل، بک آپ افزایشی فقط تغییرات جدید و در بک آپ تفاضلی نیز تغییرات از آخرین بک آپ کامل ذخیره میشود و معمولن این روش‌ها فضای کم‌تری از بک آپ کامل نیاز دارند.
مدت زمان نگه‌داری پشتیبان‌ها
اگر قصد دارید پشتیبان‌های خود را برای مدت طولانی نگه دارید، باید فضای بیش‌تری در نظر بگیرید.
نوع دادهها و فشرده‌سازی
داده‌های فشرده‌شده به فضای کم‌تری نیاز دارند. اگر از نرم‌افزارهایی استفاده می‌کنید که قابلیت فشرده‌سازی دادهها را دارند، می‌توانید فضای ذخیره‌سازی کم‌تری برای بک آپ گیری نیاز داشته باشید.
برنامه‌ریزی و استراتژی‌های پشتیبانگیری
برای حفاظت از داده‌های حیاتی، اجرای یک استراتژی پشتیبانگیری کارآمد ضروری است. یکی از موثرترین روش‌ها، قانون 3-2-1 است:
- سه نسخه از دادهها داشته باشید.
- دو نوع فضای ذخیره‌سازی مختلف استفاده کنید.
- یک نسخه بک آپ را در مکانی خارج از سایت نگه‌داری کنید.
برای اجرای این استراتژی، دادهها را اولویت‌بندی کرده و از ترکیبی از بک آپ محلی و ابری استفاده کنید. تنظیم بک آپ خودکار و آزمایش دوره‌ای بازیابی دادهها نیز بسیار مهم است. با این استراتژی، داده‌های شما همیشه در دسترس و ایمن خواهند بود.
چگونه از امنیت بک آپها اطمینان حاصل کنیم؟
اطمینان از امنیت بک آپها امری حیاتی است، چرا که در صورت حملات سایبری یا مشکلات فنی، دادهها باید در امان باشند. برای حفاظت از بک آپها و جلوگیری از دسترسی‌های غیرمجاز، چندین راه‌کار وجود دارد که به شما کمک می‌کند از امنیت داده‌های پشتیبان خود اطمینان حاصل کنید:
1. رمزنگاری دادهها
یکی از مهم‌ترین اقدامات برای افزایش امنیت بک آپها، رمزنگاری دادهها است. با رمزنگاری اطلاعات قبل از ذخیره‌سازی، حتا در صورت دسترسی غیرمجاز به دادهها، آنها قابل خواندن نخواهند بود.
2. استفاده از بک آپ ابری امن
اگر از بک آپ ابری استفاده می‌کنید، از سرویسهای معتبر و امن مانند آروان‌کلاد یا دیگر ارایه‌دهندگان با استانداردهای امنیتی بالا بهره ببرید. این سرویس‌ها از رمزنگاری، احراز هویت دو مرحلهای و سایر تدابیر امنیتی استفاده می‌کنند.
3. بک آپ‌های چندگانه (3-2-1 Rule)
از قانون 3-2-1 برای بک آپ گیری استفاده کنید. این کار اطمینان میدهد که حتا اگر یک نسخه آسیب ببیند یا در معرض حمله قرار گیرد، نسخه‌های دیگری برای بازیابی موجود باشند.
4. احراز هویت و دسترسی محدود
برای دسترسی به بک آپها از احراز هویت دو مرحلهای (2FA) و کنترل دسترسی دقیق استفاده کنید. این کار از دسترسی افراد غیرمجاز به داده‌های حساس جلوگیری می‌کند.
5. بررسی منظم و تست بازیابی
به‌طور مرتب از پشتیبان‌ها بازبینی کرده و تست کنید که آیا امکان بازیابی دادهها وجود دارد یا نه. این کار علاوه‌بر اطمینان از سلامت دادهها، به شناسایی مشکلات امنیتی احتمالی نیز کمک می‌کند.
6. پشتیبانگیری از بک آپها
در صورتی که از بک آپ ابری یا محلی استفاده می‌کنید، از بک آپها خود نیز نسخه پشتیبان تهیه کنید. برای مثال، اگر داده‌های شما در فضای ابری ذخیره شده، نسخه‌های پشتیبان در محیط‌های محلی و بالعکس ذخیره شوند.
7. مراقبت از دستگاه‌های ذخیره‌سازی
اگر از بک آپ محلی مانند هارد دیسک‌ها استفاده می‌کنید، مطمین شوید که این دستگاه‌ها در مکانی امن و تحت نظارت قرار دارند. هم‌چنین، استفاده از نرم‌افزارهای ضد ویروس و فایروال‌ها برای حفاظت از این دستگاه‌ها ضروری است.
با رعایت این نکات، می‌توانید از بک آپها خود در برابر تهدیدات مختلف مانند هک، حملات باج‌افزاری یا خراب شدن دادهها محافظت کنید و اطمینان حاصل کنید که در مواقع نیاز، دادهها به‌سرعت بازیابی می‌شوند.
نتیجه‌گیری
بک آپ گیری از دادهها یک اقدام حیاتی برای حفاظت از اطلاعات و تضمین دسترسی به آنها در مواقع بحرانی است. انتخاب روش مناسب پشتیبانگیری، استفاده از ابزارهای امن و توجه به امنیت دادهها می‌تواند از از دست رفتن اطلاعات و مشکلات ناشی از آن جلوگیری کند. اگر به دنبال راه‌حل‌های حرفه‌ای و امن برای بک آپ گیری و مدیریت دادهها هستید، آروان‌کلاد گزینه‌ای ایده‌آل برای شماست.
با استفاده از محصولات ابری آروان‌کلاد مانند هاست دانلود و فضای ذخیره‌سازی ابری، می‌توانید داده‌های خود را با بالاترین سطح امنیت و قابلیت دسترسی پشتیبانگیری کنید. هم‌چنین، با بهره‌گیری از ویژگی‌های پیشرفته مانند بک آپ خودکار و بازیابی سریع دادهها، مطمین خواهید بود که اطلاعات شما همیشه در امان است.
