IIS مخفف عبارت Internet Information Services به‌معنی خدمات اطلاعات اینترنتی است. IIS یکی از وب‌سرورهای قدرت‌مند با قابلیت نصب روی سیستم‌عامل ویندوز است که امکانات بسیار زیادی را به کاربرانش ارایه می‌دهد. از مزیت‌های مهم IIS می‌توان به استفاده‌ی آسان، امنیت بالا در ساخت سرور سفارشی و عملکرد عالی آن اشاره کرد.

در ادامه این مقاله قصد داریم شما را با ویژگی‌های بیش‌تری از IIS آشنا کنیم و نصب آن در ویندوز را آموزش دهیم.

تعریف وب‌سرور

قبل از پاسخ به سوال IIS چیست باید کمی با وب‌سرورها آشنا شویم. اینترنتی که ما روزانه از آن استفاده می‌کنیم بدون وب‌سرورها وجود خارجی ندارد. وب‌سرورها از برنامه‌های کاربردی وب میزبانی می‌کنند. در واقع آن‌ها امکان پردازش پیام‌هایی که از پروتکل TCP دریافت می‌شود را برای برنامه‌ها فراهم می‌کنند.

وظیفه‌ی اصلی وب‌سرورها نشان دادن محتوای سایت به کاربران است. نمایش محتوای سایت از طریق تحویل صفحه‌ها، پردازش و ذخیره‌سازی آن‌ها انجام می‌شود. HTTP، پروتکل SMTP برای انتقال ایمیل و FTP از پروتکل‌هایی هستند که وب‌سرورها برای ذخیره‌سازی و انتقال فایل از آن‌ها استفاده می‌کنند.

IIS چیست؟

IIS یا همان Internet Information Services یکی از همین وب‌سرورها است که روی Microsoft.NET در Windows Server کار می‌کند. البته برای اجرا شدن این وب‌سرور روی مک و لینوکس نیز می‌توانید از ابزاری به‌نام Mono استفاده کنید. ، نسخه ۱۰ جدیدترین نسخه وب‌سرور IIS است که امکانات بسیار زیادی دارد.

وب‌سرور IIS برای وب‌سایت‌هایی که با زبان برنامه‌نویسی ASP.net طراحی شدند، مناسب است. این وب‌سرور با دو فرآیند می‌تواند در خواست‌های HTML وب را مدیریت کند. فرآیند اول رسیدگی به درخواست‌ها در یک رشته و فرآیند دوم ایجاد رشته‌های جداگانه برای هر درخواست است.

فرآیند تک رشته‌ای (Thread-per-request) معمولن برای انجام کار خاصی استفاده می‌شود و IIS به‌ازای هر درخواست ثبت‌شده، یک رشته Thread Pool می‌گیرد، ولی بیش‌تر درخواست‌ها در یک رشته مشترک، درخواست/ پاسخ، رسیدگی می‌شوند. ارتباط میان وب‌سرور و سرویس‌گیرنده معمولن از راه پروتکل HTTP انجام می‌شود. امکان نصب فایروال روی این وب‌سرور نیز وجود دارد تا از اتصال‌های غیرمجاز به سرور شما جلوگیری شود.

امکانات IIS چیست؟

از امکانات IIS می‌توان به میزبانی از وب‌سایت‌های استاتیک، خدمات WCF، برنامه‌های کاربردی وب ساخته‌شده روی پلتفرم PHP و برنامه‌های وب ASP.NET اشاره کرد. هم‌چنین، IIS می‌تواند به‌عنوان یک سرور FTP نیز استفاده شود.

احراز هویت در این وب‌سرور با کمک گزینه‌های احراز هویت داخلی مثل ASP.NET، Basic و Windows auth انجام می‌شود. یکی دیگر از امکانات مفید در وب‌سرور IIS، داشتن یک محیط Windows Active Directory است، این امکان به کاربران وب‌سرور IIS اجازه می‌دهد تا با کمک حساب دامنه‌ی خود به‌طور خودکار به برنامه‌های کاربردی وب وارد شوند.

امکانات امنیتی که در وب‌سرور IIS فراهم شده، اتصال به برای فعال‌سازی HTTPS و SFTP و مدیریت گواهی TLS است. زمانی که از وب‌سرور IIS به‌عنوان یک سرور FTP استفاده می‌کنید، امکانات امنیتی زیادی از جمله درخواست لیست سیاه و سفید، ثبت درخواست و مجموعه‌ای از قوانین برای‌تان فعال می‌شود.

اما ویژگی کلیدی و اساسی IIS چیست؟ یکی دیگر از ویژگی‌های کلیدی وب‌سرور IIS، وجود Application pools است.  Application pools یک بخش مهم از فرآیند وب‌سرور IIS است. مدیریت از راه دور با کمک CLI یا PowerShell در وب‌سرور IIS انجام می‌شود.

حالا با توضیح بخش کوچکی از امکانات و ویژگی‌های وب‌سرور IIS شما نسبت به پیکربندی و تطبیق‌پذیری آن آگاهی نسبی دارید. باید بدانید که وب‌سرور IIS علاوه‌بر میزبانی از برنامه‌های ASP.NET برای اهداف و موارد دیگری هم استفاده می‌شود و گسترش پیدا می‌کند. در ادامه به شیوه‌ی نصب وب‌سرور IIS در ویندوز ۱۰ می‌پردازیم. البته، نصب آن روی ویندوز ۷ و ۸ نیز مشابه ویندوز ۱۰ است.

راه‌اندازی IIS

برای راه‌اندازی و نصب وب‌سرور IIS، در مرحله اول باید با ریموت دسکتاپ به سرور خود متصل شوید. اگر تابه‌حال این کار را روی سیستم خود انجام ندادید، طبق مراحل زیر پیش بروید:

  • منوی Start را باز کنید.
  • گزینه‌ی Administrative Tools ‌را انتخاب کنید.
  • گزینه‌ی Server Manager را انتخاب کنید.
  • از منو Server Manager گزینه‌ی Dashboard را انتخاب کنید.
  • از صفحه‌ی مربوط به Dashboard روی گزینه‌ی Add Roles and Features کلیک کنید.
  • بعد از فعال شدن Add Roles باید یک رمز بسیار قوی برای Administrator انتخاب کنید.
  • در این مرحله به شما پیشنهاد می‌دهیم برای کارت شبکه‌ی خود از یک IP ثابت یا استاتیک استفاده کنید. هم‌چنین بهتر است ویندوز خود را به‌روز نگه دارید و بسته‌های امنیتی را روی آن نصب کنید.
  • گزینه‌ی Next را انتخاب کنید و دوباره به صفحه‌ی Add Server Roles بازگردید.
  • تیک گزینه‌ی IIS را فعال کنید و دکمه‌ی Next را بزنید.
  • در صفحه‌ی جدید باز شده، برخی اطلاعات درباره‌ی IIS نصب شده و لینک‌هایی وجود دارند که می‌توانید از طریق آن‌ها اطلاعات زیادی به دست آورید.
  • روی گزینه‌ی Next کلیک کنید.
  • در صفحه‌ی جدید (Select Role Services) شما می‌توانید سرویس مورد نظرتان را انتخاب کنید.
  • بعد از کلیک روی گزینه Next به صفحه‌ی Confirm Installation Selection می‌رسید.
  • تنظیمات نهایی مربوط به این صفحه را تایید کنید.
  • روی گزینه‌ی Install کلیک کنید تا پروسه‌ی نصب IIS انجام شود.
  • بعد از اتمام مراحل نصب، صفحه‌ی Installation Results باز می‌شود. روی گزینه‌ی Close در این صفحه کلیک کنید تا مراحل نصب به پایان برسد.
  • در صفحه‌ی Server Manager روی گزینه‌ی Roles Summary کلیک کنید.
  • در صفحه‌ی ظاهر شده، شما باید گزینه‌ی IIS Web Server را مشاهده کنید تا از نصب آن مطمین شوید.

مزایای IIS چیست؟

تمامی وب‌سرورها از جمله IIS یا آپاچی، دارای مزایایی هستند که باعث می‌شود بسیاری از افراد از آن‌ها برای وب‌سایت خود استفاده کنند.

عملکرد مناسب

IIS به شما کمک می‌کند تا عملکرد وب‌سایت خود را بهبود دهید و میزان استفاده از حافظه را کم کنید. حذف ویژگی‌های استفاده‌نشده، کاهش میزان حافظه را به همراه دارد. هم‌چنین، کاهش تعداد درخواست برنامه نیز باعث تقویت عملکرد وب‌سایت می‌شود.

امنیت

امنیت یکی از مزیت‌های بسیار مهم IIS است. استفاده از IIS میزان حملات هکرها به وب‌سایت را کاهش داده و آن را ایمن می‌کند. Surface area که از بهترین راه‌های ایمن‌سازی یک سرور است که در IIS نیز قابل استفاده است.

استفاده آسان

بسیاری از شرکت‌ها که برای کسب‌وکار خود به یک وب‌سایت نیاز دارند، نمی‌خواهند برای مدیریت شبکه‌ی خود فردی را با حقوق بالا استخدام کنند. پس IIS یک گزینه‌ی مناسب برای آن‌ها است. زیرا استفاده از آن آسان است و یک ابزار ساده برای راه‌اندازی سایت در اختیارتان می‌گذارد. هم‌چنین IIS امکان پیکربندی سرور را نیز برای کاربران فراهم می‌کند.

آپاچی (Apache) و IIS

در میان وب‌سرورهای موجود، آپاچی (Apache) و IIS، دو وب‌سرور قدرت‌مند و پراستفاده هستند. پاسخ به این پرسش که کدام یک از این وب‌سرورها می‌تواند گزینه‌ی بهتری باشد کمی سخت است؛ اما به هر حال، برای پاسخ به آن بهتر است کمی با تفاوت‌های آپاچی و IIS آشنا شوید.

آپاچی یک وب‌سرور Open Source است که مانند سایر برنامه‌های متن‌باز، قابل ویرایش بوده و به‌طور رایگان منتشر می‌شود. یکی از ویژگی خوب آپاچی، به‌روزرسانی مستمر آن است. این ویژگی، باعث می‌شود که همه‌ی مشکلات در نسخه‌ی جدیدتر حل شود و کیفیت بهتری را ارایه دهد.

آپاچی امکان نصب روی هر سیستم‌عاملی را دارد ولی همان‌طور که اشاره کردیم، IIS فقط روی ویندوز قابل نصب است. ابزار همه‌کاره‌ی آپاچی از همه‌ی زبان‌های رایج مانند PHP، Tcl، Python و Perl و ماژول‌های مختلف احراز هویت پشتیبانی می‌کند. برخی از این ماژول‌های احزار هویت شامل Mod_auth، Mod_digest، Mod_auth_digest و Mod_access هستند.

البته وب‌سرور آپاچی مشکلاتی نیز دارد، برای مثال نداشتن سرعت بالا را می‌توان به‌عنوان یک ضعف آپاچی محسوب کرد. همان‌طورکه گفتیم، وب‌سرور آپاچی یک ابزار همه‌کاره است، اما برخی از امکانات آن برای همه‌ی کاربران مفید و کاربردی نیستند.

گواهی SSL و IIS

گواهی SSL یک لایه‌ی سوکت امن است که روی وب‌سرور IIS 7 یا بالاتر نصب می‌شود. شما برای دریافت گواهی SSL، باید یک اتصال به HTTPS در سایت ایجاد و گزینه‌ی SSL را در پیکربندی IIS فعال کنید.

با توجه به این که وب‌سرور IIS فقط روی سیستم‌عامل ویندوز قابل استفاده است، کمی کاربران را در استفاده از آن محدود می‌کند، اما ویژگی‌های مثبت و مزایایی از جمله امنیت و استفاده آسان از IIS باعث شده تا محدودیت‎‌هایش کم‌تر به چشم بیاید. پس اگر به دنبال یک وب‌سرور قدرت‌مند هستید، IIS می‌تواند یک انتخاب مناسب برای سایت شما باشد.